Znamy finalistów Drzewa Roku 2025 Klubu Gaja!
W 2025 roku przypada 15. edycja konkursu Drzewo Roku Klubu Gaja. Plebiscyt zgromadził blisko 50 zgłoszeń ulubionych przez lokalne społeczności drzew z całej Polski. Właśnie zakończył się pierwszy etap konkursu, w którym Jury spośród otrzymanych zgłoszeń wybrało 16. finalistek i finalistów. W czerwcu rozpocznie się głosowanie internetowe o tytuł Drzewa Roku 2025, a zwycięska roślina będzie reprezentowała Polskę w konkursie European Tree of the Year w 2026 roku.
- Każda kolejna edycja konkursu prezentuje nowe osobliwości dendrologiczne Polski oraz ich ciekawe historie i znaczenie dla lokalnych społeczności - mówi Prof. Zbigniew Wilczek, biolog z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i członek Jury konkursu Drzewo Roku. - Poziom konkursu jest bardzo wysoki. Zdecydowana większość drzew uzyskuje maksymalną liczbę punktów za cechy osobnicze, co świadczy o ich roli w krajobrazie. Czynnikiem decydującym o zakwalifikowaniu drzew do dalszych etapów konkursu jest ich historia i znaczenie dla człowieka. W tej sytuacji konkurs Drzewo Roku staje się inspiracją do zapoznania się z historią regionu, działalności literackiej i artystycznej oraz do działań z zakresu ochrony przyrody - dodaje.
Do finału dostało się 16 drzew z całej polski, z czego 2 rosną na Górnym Śląsku - jedno w samych Katowicach!
Wierzba Kulturalna rośnie w Rybniku. Ma około 70 lat i mierzy 12 metrów. Zgłoszona została przez Joannę i Stanisława Bulandrów oraz nieformalną grupę Rybnickie Drzewa. Jak mówią zgłaszający: "Wierzba Kulturalna żyje w Rybniku, na terenie Kampusu, w którego budynkach do końca XX wieku funkcjonował szpital miejski. Jest krucha, niewysoka, rozłożysta, z pniem o fantastycznych kształtach. Pobudza naszą wyobraźnię. Dla jednych jest podpierającym się lub klęczącym tworem, dla innych — czającym się do skoku kanguropodobnym zwierzem. Żyje w miejscu rojnym i gwarnym, które zawsze służyło mieszkańcom. Kiedyś dawała wytchnienie pacjentom odpoczywającym od zaduchu szpitalnych sal. Teraz jej otoczenie to centrum edukacyjne i kulturalne Rybnika. Drzewo jest świadkiem koncertów, imprez, wydarzeń, warsztatów, festiwali. Daje cień uczącym się studentom i cierpliwie udostępnia swoje konary wspinającym się na nie uczniom pobliskiej podstawówki. Z czułością przygląda się rodzinom licznie odwiedzającym Kampus ze swoimi pociechami. A latem pięknie się zazielenia, opuszczając do ziemi swoje długie, „płaczące” gałęzie. Cieszy nasze oczy i serca."
Katowicką kandydatką jest Buk Grażyna rosnący w Lesie Murckowskim. Zgłosili ją Bartłomiej Zatorski, Gabriel Tomczak i Rada Dzielnicy nr 18 Murcki. Zgłoszenie mówi: "Murcki jako miejscowość znajdują się pośród górnych lasów pszczyńskich, od wieków stanowiących część dawnej puszczy Śląskiej. Buk Grażyna rosnący w starodrzewiu buczynowym lasów murckowskich stał się symbolem dla społeczności lokalnej, która podjęła działania w walce o zachowanie drzewostanu, nie zgadzając się na wycinanie starodrzewia. Prócz walorów estetycznych samego buka, buczyna ta stanowi miejsce bytowania chronionych chrząszczy (jak np. Zagłębek bruzdkowany) i jest elementem lokalnej tożsamości. W herbie miejscowości nad kopalnianym szybem z kołowrotem i dwoma gwarkami jest widoczny ogromny buk."
Klub z Bielska-Białej
Klub Gaja rozpoczął swoją działalność na historycznym pograniczu Górnego Śląska i Małopolski, czyli w Bielsku-Białej jako Grupa Aktywności Antystresowej Gaja przy osiedlowym Klubie Piast. Celem grupy była głęboka ekologia i bezkompromisowa obrona Matki Ziemi. Zaczęli prowadzić hatha jogę i treningi interpersonalne w Bielsku Białej, propagowali wegetarianizm, ochronę przyrody i zwierząt.
Pierwsza bezpośrednia akcja klubu w obronie przyrody dotyczyła właśnie drzew. Członkowie skutecznie zablokowali wycinkę topól w centrum Bielska-Białej. Dwie uratowane wówczas topole stoją do dziś.
