Z początkiem każdego roku Katowice organizują plebiscyt, którego celem jest uhonorowanie ludzi świata kultury zasłużonych dla Katowic i Górnego Śląska.
Głosowanie on-line lub tradycyjne
Wybierają mieszkańcy głosując on-line bądź tradycyjnie za pośrednictwem kuponu z informatora miejskiego „Nasze Katowice”.
– Pamięć o wybitnych postaciach, które zapisały się w historii Katowic i naszego regionu to nasz obowiązek. Od lat „Galeria Artystyczna” niezmiennie budzi duże zainteresowanie wśród katowiczan, nie tylko podczas corocznego głosowania, ale przede wszystkim jako miejsce wypoczynku i edukacji, czemu sprzyja ulokowanie jej na placu Grunwaldzkim – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.
Kandydatów do plebiscytu wskazują działające w Katowicach instytucje Kultury: Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach, Biblioteka Śląska, Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Instytucja Filmowa „Silesia Film”, Instytut Myśli Polskiej im. W. Korfantego, katowicki oddział Związku Kompozytorów Polskich, katowickie Miejskie Domy Kultury, Klub Niezależnych Stowarzyszeń Twórczych „Marchołt”, Muzeum Historii Katowic, Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach, Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Katowice, Stowarzyszenie Razem dla Nikiszowca, Stowarzyszenie Teatralne „A – Part”, Teatr Śląski, Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia” oraz Związek Artystów Scen Polskich.
W tegorocznej edycji nominowani zostali:
- Adam Bauman (1948-2021) - aktor teatralny, filmowy i telewizyjny;
- Urszula Brol (1930-2020) – animatorka kultury niezależnej;
- Krystyna Bochenek (1953-2010) – dziennikarka, zajmująca się m.in. upowszechnianiem kultury języka polskiego, inicjatorka Ogólnopolskiego Dyktanda, autorka i współautorka kilku książek;
- Lucjan Czerny (1945-2021) – aktor i piosenkarz, dziennikarz radiowy i artysta estradowy;
- Tadeusz Grabowski (1929-2020 - artysta plastyk, wybitny plakacista, inicjator i organizator Biennale Plakatu Polskiego w Katowicach;
- Tomasz Jura (1943-2013) – wybitny artysta grafik, plakacista, rysownik, ilustrator, pedagog;
- Tadeusz Michejda (1895-1955) – wybitny architekt i malarz działający na obszarze Górnego Śląska, współtwórca katowickiego modernizmu;
- Erwin Sówka (1936-2021) – malarz zaliczany do prymitywistów, był ostatnim żyjącym twórcą Grupy Janowskiej;
- Andrzej Szewczyk (1950-2001) – artysta plastyk, malarz, rysownik, rzeźbiarz;
- Piotr Szmitke (1955-2013) – wybitny malarz, rysownik i pedagog, twórca interdyscyplinarny, stworzył kierunek sztuki zwany metaweryzmem;
- Bolesław Szabelski (1896-1979) – kompozytor, organista i pedagog, współtwórca śląskiej szkoły kompozytorów;
- Witold Szalonek (1927-2001) – kompozytor, jeden z najważniejszych przedstawicieli nurtu awangardowego w muzyce polskiej i europejskiej, pedagog muzyczny.
Głosowanie do 31 marca 2022 r.
W plebiscycie, można głosować za pośrednictwem miejskiej strony internetowej www.katowice.eu w zakładce „Dla mieszkańca” (https://bit.ly/3CH3RKr). W ten sposób głosy będzie można oddawać do 31 marca. Drugim sposobem na oddanie głosu jest wypełnienie kuponu umieszczonego w informatorze miejskim „Nasze Katowice” (wyłącznie oryginał) i najpóźniej do 31 marca przesłanie go na adres: Urząd Miasta Katowice, ul. Młyńska 4, 40-098 Katowice z dopiskiem „Galeria Artystyczna 2022” lub dostarczenie go osobiście do Centrum Informacji Turystycznej przy Rynku 13.
Uroczyste odsłonięcie wybranego w plebiscycie pomnika przy pl. Grunwaldzkim odbędzie się, tradycyjnie, w połowie września, podczas kolejnych obchodów nadania Katowicom praw miejskich.
Józef Świder i Kazimierz Kutz
W ubiegłorocznej edycji głosowania udział wzięło ponad 4,5 tys. mieszkańców. 41% z nich wskazało, że to właśnie Józef Świder powinien był zostać uhonorowany w Galerii Artystycznej. To wybitny polski kompozytor i pedagog muzyczny, wieloletni dyrektor artystyczny Oddziału Śląskiego Polskiego Związku Chórów i Orkiestr. Prezydent Marcin Krupa zdecydował o upamiętnieniu także Kazimierza Kutza, który zarówno w 2020 roku, jak i w 2021, znalazł się w gronie trzech kandydatów z największą liczbą głosów. W 2020 roku, ze względu na pandemię koronawirusa ,nie upamiętniono żadnego artysty, ale prof. Krzysztof Uniłowski, na którego oddano największą liczbę głosów został uhonorowany tablicą pamiątkową, umieszczoną na gmachu Biblioteki Śląskiej.
Z trzech postaci, które zyskują największą liczbę głosów, prezydent Katowic wybiera zazwyczaj jedną, której rzeźba w połowie września zostaje uroczyście odsłonięta podczas obchodów rocznicy nadania Katowicom praw miejskich. W poprzednich edycjach plebiscytu mieszkańcy wybrali tak znaczące dla kultury regionu osoby, jak:
- Antoni Halor,
- Zbigniew Cybulski,
- Jerzy Duda-Gracz,
- Henryk M. Górecki,
- Wojciech Kilar,
- Jan Skrzek,
- Teofil Ociepka,
- Karol Stryja,
- Paweł Steller,
- Stanisław Ligoń,
- Aleksandra Śląska,
- Stanisław Hadyna,
- Bogumił Kobiela,
- Alfred Szklarski,
- Adolf Dygacz,
- Tadeusz Kijonka.
