Szacuje
się, że wyniki badań laboratoryjnych są podstawą 60-70% decyzji
podejmowanych przez lekarzy. Dzisiaj trudno sobie wyobrazić
skuteczne diagnozowanie i leczenie pacjenta bez wcześniejszej
diagnostyki laboratoryjnej.
Paradoksalnie
badania laboratoryjne określane są ciągle jeszcze jako badania
dodatkowe. Również
w świadomości społecznej nie są postrzegane jako ważne, a szkoda
bo jest to może nie najprostszy , ale na pewno szybki i skuteczny
sposób sprawdzenia stanu zdrowia swojego organizmu. Zazwyczaj dbając
o zdrowie pamięta się o takich elementach zdrowego stylu życia jak
aktywność fizyczna czy zrównoważona dieta. Do tych dwóch
filarów profilaktyki
zdrowia powinien
być dodany trzeci - laboratoryjne badania
diagnostyczne. Regularne
wykonywanie
badań laboratoryjnych, szczególnie tych podstawowych i świadome
kontrolowanie swojego stanu zdrowia powinny być również jednym z
elementów zdrowego stylu życia.
Dlaczego warto robić badania profilaktyczne?
Dzięki
badaniom można wykryć wiele schorzeń we wczesnych stadiach, nawet
wówczas, gdy nie występują żadne odczuwalne objawy choroby.
Wcześnie podjęte leczenie daje gwarancję zahamowania rozwoju
choroby, nie pozwala na utrwalenie patologicznych zmian w organizmie,
umożliwia całkowite jej wyleczenie. Wczesne
wykrycie alarmujących odchyleń pozwala uniknąć długiego
leczenia. Wyrównanie tych odchyleń często wymaga jedynie trochę
większej dawki ruchu, przemyślanego podejścia do sposobu
odżywiania, zrezygnowania ze złych nawyków lub prostej
farmakoterapii, pozwala zatem na zadbanie o siebie w taki sposób,
aby choroba nie była przyczyną ogromnego stresu i dezorganizacji
codziennego życia.
Jakie badania profilaktyczne powinno się wykonać przynajmniej raz w roku?
Warto
wybrać pakiet badań, który
zawiera
testy odpowiednie dla pacjentów w każdym wieku i niezależnie od
płci, również dla osób młodych i bez żadnych problemów
zdrowotnych. Dzięki nim można:
- uzyskać informację o ogólnym stanie zdrowia (morfologia),
- wykryć zaburzenia pracy nerek (kreatynina),
- określić ryzyko pojawienia się chorób układu krążenia i cukrzycy (cholesterol całkowity, HDL, LDL, triglicerydy, glukoza),
- ocenić pracę wątroby (AST,ALT) i tarczycy (TSH).
Takim pakietem jest pakiet dedykowany akcji proflaktycznej „Wielka Akcja Badania Krwi”.
W jego skład wchodzą: morfologia, kreatyniny w surowicy, AST, ALT, TSH, cholesterol całkowity, HDL, LDL, triglicerydy ), glukoza.
Co badają i jakich informacji dostarczają poszczególne testy wchodzące w skład pakietu?
- Morfologia
Dostarcza
ogromnej ilości informacji dotyczących komórek krwi, wielu
narządów i ogólnego stanu zdrowia. Objawy kliniczne niedoboru lub
nadmiaru komórek krwi zależą od ich funkcji. Niedobór erytrocytów
prowadzi do niedotlenienia tkanek i narządów (głód tlenowy-
nietolerancja wysiłku fizycznego, wydolność fizyczna), niedobór
leukocytów – do zaburzeń odporności, a niedobór płytek krwi do
krwawień, rzadziej natomiast sygnalizuje zakrzepicę.
Badanie
morfologii krwi opiera się na analizie składu krwi - ocenie
ilościowej i jakościowej elementów morfotycznych krwi. Oznacza to,
że otrzymuje się informacje o krwinkach czerwonych (erytrocyty, red
blood cells , RBC ), krwinkach białych ( white blood cells , WBC ) i
płytkach krwi ( platelets , PLT ).
Uzyskuje
się również informacje dotyczące:
• wskaźników erytrocytarnych (mówią one o cechach badanych krwinek czerwonych). Do wskaźników erytrocytarnych zaliczamy: średnią objętość krwinki czerwonej (MCV), średnią masę hemoglobiny w krwince (MCH) i średnie stężenie hemoglobiny w krwince (MCHC). Ich wartość jest pochodną 3 głównych parametrów jakimi są liczba krwinek czerwonych - RBC, stężenie hemoglobiny - HGB i wartość hematokrytu - HCT;
•
liczby
i procentowego udziału różnych typów białych krwinek
- Glukoza
Glukoza
to źródło
energii, paliwo dla tkanek – oznaczenie jej stężenia to
podstawowe
badanie w kierunku wykrycia groźnej choroby jaką jest cukrzyca.
- Cholesterol
Składnik
lipidów związany z miażdżycową chorobą naczyń krwionośnych,
jego wysoki poziom może zwiększyć ryzyko zawału i udaru.
Prekursor ważnych steroidów takich jak: hormony płciowe, hormony
kory nadnerczy, witamina D, kwasy żółciowe, jego pochodne są
składnikiem budowy błon komórkowych, otoczki mielinowej nerwów.
Cholesterol – jest również uznawany za marker niedożywienia,
stężenie spada w stanach ostrych np. ostrym zawale serca,
niewydolności wątroby, sepsie
- LDL - lipoproteiny o niskiej gęstości
Są głównym nośnikiem cholesterolu, dostarczają go do komórek tkanek obwodowych.
Frakcja LDL jest bezpośrednio związana ze wzrostem ryzyka choroby niedokrwiennej serca (CHD - coronary heart disease), wraz ze wzrostem stężenia cholesterolu LDL we krwi rośnie ryzyko rozwoju miażdżycy. stężenie cholesterolu frakcji LDL jest głównym parametrem klasyfikującym pacjentów pod względem ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych zgodnie z zaleceniami:
Europejskiego
Towarzystwa Kardiologicznego (ESC), Europejskiego Towarzystwa Badań
nad Miażdżycą (EAS), Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego,
Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego
- HDL - lipoproteiny o wysokiej gęstości
Są
frakcją odpowiedzialną za transport zwrotny cholesterolu z komórek
tkanek obwodowych do wątroby. Posiadają liczne właściwości
warunkujące ich antyaterogenne działania.
- Triglicerydy
Triglicerydy są głównym źródłem energii, wysokie stężenie – powoduje ich odkładanie w tkance tłuszczowej. Pomocne są w ocenie ryzyka choroby wieńcowej.
- TSH
Hormon tyreotropowy, wytwarzany przez przysadkę mózgową. Jest podstawowym badaniem służącym do oceny funkcji tarczycy. Pozwala na wykrycie zaburzeń czynności tego organu (także bezobjawowych) oraz umożliwia monitorowanie przebiegu leczenia. Wpływa na pracę tarczycy - czynność tarczycy jest kontrolowana przez przysadkę mózgową, która uwalnia hormon tyreotropowy (TSH) pobudzający tarczycę do produkcji hormonów:T3 i T4. Oznaczenie stężenia hormonu tyreotropowego (TSH) powinno być badaniem pierwszego rzutu u osób z objawami nadczynności lub niedoczynności.
- Kreatynina
Fizjologiczna substancja chemiczna (jest katabolicznym produktem rozpadu fosforanu kreatyny, który bierze udział w skurczu mięśni szkieletowych),której wytwarzanie w organizmie w głównej mierze zależy od wielkości masy mięśniowej o aktywności ruchowej. Jej stężenie w surowicy rośnie nadmiernie w przypadku niewydolności nerek, ponieważ w całości wydalana jest przez nerki (jej stężenie bezpośrednio zależy od czynności wydzielniczej nerki). Kreatynina jest filtrowana wyłącznie przez kłębuszki nerkowe. Oznaczenie jej stężenia pozwala ocenić czynność filtracyjną nerek, czyli wartość przesączania kłębuszkowego.
Czynniki
takie jak masa mięśniowa, spożywanie białka mogą wpłynąć na
stężenie kreatyniny w surowicy.
- AST (aminotransferaza asparaginianowa)
Badanie
AST wykonuje się u pacjentów z podejrzeniem choroby wątroby. Kiedy
tkanka wątroby dotknięta jest przez proces chorobowy lub uraz
wówczas komórki ulegają rozpadowi. AST zostaje uwolniona do
krążenia, a jej aktywność w surowicy krwi wzrasta, rośnie
również w przebiegu uszkodzenia mięśni.
- ALT (aminotransferaza wątrobowa)
ALT
występuje głównie w wątrobie, w mniejszych ilościach znajduje
się w nerkach, sercu i mięśniach szkieletowych. Uszkodzenie lub
choroba miąższu wątroby powoduje uwolnienie tego hepatokomórkowego
enzymu do krążenia. W ten sposób wzrasta aktywność ALT w
surowicy.
Cena
pakietu „Wielka Akcja Badania Krwi” to tylko 25 zł (regularna
cena pojedynczych badań wynosi 125 zł).
Aby
przystąpić do akcji, należy jedynie zarejestrować się na stronie
www.wielkiebadaniekrwi.pl
i pobrać voucher na badanie. W Punktach Pobrań ALAB laboratoria
można również bezpłatnie się zarejestrować z pomocą pań
rejestratorek.
Czas
trwania akcji to 24.04– 31.07.2023.