Dziady Noworoczne przejdą korowodem przez ulice Katowic. Promują beskidzką i żywiecką tradycję

Styczeń to czas wydarzeń organizowanych w Beskidach w związku z tradycją kolędowania Dziadów Noworocznych - czekają nas przeglądy i dni plenerowe w Milówce, Żywcu i Bielsku-Białej.

Zanim to jednak nastąpi Dziady Noworoczne przybędą do Katowic, by z bliska pokazać żywą tradycję kolędowania, która od wieków odbywa się na południu naszego województwa. Podczas przemarszu spotkamy się z blisko 50-osobową grupą dziadów Żywieckich, którzy w barwnych strojach i z muzyką przejdą ulicami Katowic.

Początek korowodu o godz. 12.00. Dziady ruszą z ulicy Mariackiej i przejdą do placu Kwiatowego na Rynku.

Czym są Dziady Noworoczne i Żywieckie Gody

Przegląd Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych Żywieckie Gody to impreza folklorystyczna, która ma na celu kultywowanie i popularyzację tradycji związanych z okresem zimowego świętowania (od św. Andrzeja poprzez Święta Bożego Narodzenia, Nowy Rok – aż po kres karnawału). Swym zasięgiem obejmuje Beskid Śląski oraz Żywiecczyznę (wraz z okolicami pasma Babiej Góry).

Na „Żywieckie Gody” składa się szereg wydarzeń, z których najważniejsze odbywają się w Żywcu i w Milówce. Przegląd grup kolędniczych i obrzędowych występujących „w izbie” ma formę konkursu, w ramach którego prezentują się kolędnicy z gwiazdą, Dorotą czy szopką, pastuszkowie oraz połaźnicy. Tradycje kolędnicze kultywują na scenie również grupy Szlachciców, Trzech Króli czy Herodów. Przegląd ma miejsce w Żywcu. Corocznie gromadzi od ok. 50 do 60 uczestników indywidualnych
oraz grup kolędników.

Najbardziej spektakularnym wydarzeniem „Żywieckich Godów” jest dzień plenerowy w Milówce – prezentacja kolędowania Dziadów Noworocznych – archaicznego obrzędu związanego z czasem przejścia Starego Roku w Nowy, podczas którego ukazywany jest – w sposób symboliczny – magiczny moment śmierci, a następnie odrodzenia świata natury. Imprezę rozpoczyna konkurs trzaskania z bata, po którym wszystkie grupy obrzędowe przechodzą w barwnym korowodzie przez wieś, a następnie uczestniczą w konkursie kolędowania. Co ciekawe, podczas tego dnia prezentują się nie tylko liczne grupy Dziadów z okolicznych wsi, ale także wywodzący się z dzielnicy Żywca – Zabłocia – Jukace. Wydarzenie co roku przyciąga do Milówki setki widzów nie tylko z całej Polski, ale także z zagranicy.

Widowiskowym charakterem odznacza się również żywiecki dzień plenerowy, kiedy to w mieście pojawiają się liczne grupy
Dziadów Noworocznych, które przechodzą korowodem przez centrum, by zaprezentować na Rynku tradycje kolędnicze oraz wziąć udział w konkursie trzaskania z bata. Nieodzownym elementem owego wydarzenia jest obecność Jukacy – kolędników o zamaskowanych twarzach, w specyficznych długich czapkach, strojach przyozdobionych wiszącymi u pasa dzwonkami, trzaskających długimi na kilka metrów batami.
„Żywieckie Gody” obrazują tradycję, która jest ciągle żywa. To czas radości, czas magiczny, kiedy sacrum splata się z profanum, treści chrześcijańskie z pogańskimi oraz współczesnymi, to czas przejścia z ciemności w jasność.

Program 56. Przeglądu Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych Żywieckie Gody

ŻYWIEC
11-12 stycznia (sobota–niedziela) g. 11.00
PRZEGLĄD GRUP KOLĘDNICZYCH I OBRZĘDOWYCH WYSTĘPUJĄCYCH W IZBIE
Aula Domu Katolickiego, ul. Zamkowa 12
25 stycznia (sobota) g. 11.00
DZIEŃ PLENEROWY ŻYWIECKICH GODÓW
korowód grup kolędniczych i obrzędowych |
Dworzec PKP – Rynek
prezentacje zespołów | Rynek
IMPREZY TOWARZYSZĄCE
PRZEGLĄD KOLĘD I PASTORAŁEK
„PASTORAŁKA ŻYWIECKA”
Miejskie Centrum Kultury, al. Wolności 4
14 stycznia (wtorek) g. 12.00 – przesłuchania konkursowe
15 stycznia (środa) g. 9.00 – przesłuchania konkursowe
18 stycznia (sobota) g. 16.00 – koncert laureatów
BESKIDZKI KARNAWAŁ
Miejskie Centrum Kultury, al. Wolności 4
25 stycznia (sobota) godz. 16.00
prezentacje gmin powiatu żywieckiego, kiermasz sztuki ludowej oraz degustacja potraw przygotowanych przez koła gospodyń wiejskich

BIELSKO-BIAŁA
26 stycznia (niedziela) g. 17.00
KONCERT LAUREATÓW ŻYWIECKICH GODÓW
Miejski Dom Kultury – Dom Kultury im. Wiktorii Kubisz, ul. J. Słowackiego 17

MILÓWKA
18 stycznia (sobota)
DZIEŃ PLENEROWY ŻYWIECKICH GODÓW
g. 9.00 – sygnał trombity rozpoczynający przegląd grup obrzędowych występujących w plenerze, konkurs trzaskania z bata | Rynek
g. 10.30 – korowód grup obrzędowych |
Rynek – Amfiteatr nad Sołą
g. 11.00 – prezentacje konkursowe Dziadów Noworocznych i Jukacy | Amfiteatr nad Sołą
23 stycznia (czwartek) g. 16.00
SKUBANIE PIERZA, PRZĘDZENIE WEŁNY, ŁUSKANIE FASOLI, WYSTĘP KOLĘDNIKÓW, DEGUSTACJA POTRAW
Stara Chałupa, ul. Piastowska 1
25 stycznia (sobota) g. 19.00
„POTAŃCÓWKA DZIADOWSKA” z udziałem zespołów, kapel góralskich, kolędników
(wstęp płatny, szczegóły: www.gok.milowka.pl) |
Dom Strażaka, ul. Dworcowa 21
26 stycznia (niedziela) g. 13.00
„GOŚCINA”
degustacja potraw regionalnych z udziałem kolędników
(wstęp 30 zł) | Dom Strażaka
IMPREZY TOWARZYSZĄCE
KONCERTY KOLĘD I PASTORAŁEK
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP, pl. Wolności 9
6 stycznia (poniedziałek) g. 18.00 – koncert kolęd w wykonaniu Zespołu Regionalnego HULAJNIKI z Milówki
19 stycznia (niedziela) g. 18.00 – koncert kolęd i pastorałek w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca WIERCHY
im. Józefa Szczotki z Milówki
26 stycznia (niedziela) g. 18.00 – koncert świąteczno-noworoczny w wykonaniu Młodzieżowej Orkiestry Dętej OSP z Milówki